ایران کشوری است که با توجه به موقعیت جغرافیایی، جمعیتی، دریایی و معادن، ظرفیت جذب سرمایه بالایی را دارد.
بر اساس تحقیقات انجام شده توسط موسسه بین المللی مشاوره ای مکنزی، ظرفیت جذب سرمایه گذاری ایران تا ۱.۰۰۰ میلیارد دلار برآورد میشود. طبیعی است که منابع داخلی کشورمان حتی برای پوشش بخش اندکی از این ظرفیت کافی نیست و به همین دلیل جذب سرمایه گذاری خارجی یکی از اولویتهای اساسی کشور است. اگر چه بعد از توافق برجام شاهد ورود مبالغ اندکی از سرمایه گذاری خارجی در کشور بودیم، لیکن پس از خروج آمریکا از برجام، عملا موضوع سرمایه گذاری خارجی به صفر رسید.
با شکست ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و پیروزی جو بایدن، احتمال برگشتن آمریکا به برجام و لغو تحریم ها مطرح شده است که در این صورت، ورود سرمایههای خارجی به کشورمان نیز دور از ذهن نیست.
از سوی دیگر، باید این واقعیت را نیز بپذیریم که بازارهای سرمایه در کشورهای جهان، با آزادی بیشتر و بیشتری در خارج از مرزها عمل میکنند. همان گونه که کسب و کارهای مدرن به سمت جهانی شدن عملیات و فعالیتها پیش میرود و به تبع آن، جابجایی سرمایه در بین کشورها افزایش مییابد، منطق حکم میکند که گزارشگری مالی آنها نیز با مبانی، اصول و روشهای یکسان و یا به عبارت دیگر، با یک زبان واحد گزارشگری در جهان صورت پذیرد. این امر منجر به بهبود شفافیت و قابلیت مقایسه اطلاعات مالی و در نهایت تخصیص کارا تر سرمایه میشود. استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی (IFRS) به همین هدف پا به عرصه وجود گذاشته اند.در چنین شرایطی و در صورت آماده شدن شرایط برای ورود سرمایه گذاری خارجی برای اتخاذ تصمیمات سرمایه گذاری، باید اطلاعات مورد نیاز آنان فراهم شود. یکی از مهم ترین انواع اطلاعات مورد نیاز برای سرمایه گذاری، اطلاعات مالی است. بدیهی است صورتهای مالی مهمترین منبع اطلاعاتی است؛ زیرا نشان دهنده نتایج عملیات، جریان های نقدی و وضعیت مالی بنگاههای اقتصادی است.
این صورتهای مالی بر مبنای استانداردهای حسابداری ایران تهیه میشود که الزاما با استانداردهای حسابداری کشورهای دیگر همخوانی ندارد و بر این اساس سرمایه گذار خارجی که میخواهد این صورتهای مالی را مطالعه و تجزیه و تحلیل کند ابتدا باید به استانداردهای حسابداری کشورمان تسلط پیدا کند که امری غیر ممکن است. رشد و توسعه کسب و کار در سطح بین المللی اهمیت استفاده از زبان واحد گزارشگری مالی در سطح جهان را دو صد چندان کرده است. بر این اساس، شرط لازم برای انجام هر گونه سرمایهگذاری خارجی در کشورمان، تهیه و ارایه اطلاعات مالی اشخاص ایرانی مرتبط با این سرمایه گذاریها بر مبنای استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی (IFRS) است.
خوشبختانه در کشورمان در مورد به کار گیری استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی گامهای خوبی برداشته شده است که از سال ۱۳۸۹ تا سال ۱۳۹۵ از سوی سازمان حسابرسی و سازمان بورس و اوراق بهادار صورت گرفته است. آخرین اقدام انجام شده، اطلاعیه مورخ ۲۵/۸/۱۳۹۵ سازمان بورس و اوراق بهادار است که به موجب آن، کلیه بانکها و موسسات اعتباری و شرکتهای بیمه ثبت شده نزد سازمان بورس و نیز کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران با سرمایه ثبت شده ۱۰.۰۰۰ میلیارد ریال و بیشتر از آن موظف شده بودند علاوه بر صورتهای مالی سالانه خود که بر مبنای استاندارهای حسابداری ایران ارایه می شود، صورتهای مالی خود را در قالب استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی نیز تهیه و ارایه کنند. اگرچه نزدیک به ۸۰ شرکت، بیمه و بانک کشور مشمول این مقرره سازمان بورس بوده اند، اما عملا مشاهده میشود که بسیاری از آنها از تهیه صورتهای مالی مبتنی بر IFRS شانه خالی کردند و عملا برخوردی نیز از سوی سازمان بورس با این شرکتها مشاهده نشد. با مراجعه به سامانه کدال هم مشاهده میشود که تنها یک صورت مالی مبتنی بر IFRS که مربوط به شرکت فولاد هرمزگان جنوب است، در این سامانه بارگذاری شده است. با توجه به شرایط اقتصادی کنونی کشور که خروج از آن نیازمند ورود سرمایههای هنگفت است و این احتمال وجود دارد که تغییر شرایط سیاسی در آمریکا ممکن است منجر به احیای کامل برجام و ورود سرمایههای خارجی به کشور شود، آماده بودن شرکتها برای جذب سرمایههای خارجی امری بسیار ضروری است که پیش نیاز اصلی آن، داشتن صورتهای مالی تهیه شده بر مبنای IFRS است.
طبعا شرکتهای بزرگ کشور اولین مقصد جذب سرمایه گذاریهای خارجی خواهند بود و در این میان، ناشران بزرگ ثبت شده نزد سازمان بورس، جایگاه خاصی خواهند داشت. در این شرایط نقش سازمان بورس به الزام جدی بانک ها، بیمهها و شرکتهای بزرگ در تهیه صورتهای مالی مبتنی بر IFRS از هم اکنون میتواند تاثیر بسیار جدی بر روند جذب سرمایه گذاری خارجی در کشورمان داشته باشد.