قیمت سهام حباب دارد
همان‌طور که در نوشتاری با عنوان بورس، کرونا و حباب قیمتی در روزنامه «جهان‌صنعت» مورخ ۲۰ اردیبهشت‌‌ماه ۱۳۹۹ بیان کردم، واضح است که افزایش قیمت سهام بورسی دارای حباب است. به زعم کارشناسان، بازدهی بازار بورس، مسکن، طلا و ارز از ابتدای سال گذشته تاکنون به ترتیب در بخش مسکن ۷/۰ درصد منفی، ارز ۲ درصد مثبت، سکه ۳ درصد مثبت و بورس ۱۰۰ درصد بوده است. طبعاً این خود نشانه‌ای از رشد بی‌رویه قیمت‌ها و شاخص در بورس اوراق بهادار است. همان‌طور که در پایان نوشتار قبلی ذکر کردم، این موضوع خارج از انتظار نیست که برای تعادل در بازار، پول‌ها از بازار بورس خارج شود و به بازار‌های دیگر نقل مکان کند. طبعاً با توجه به آثار روانی حاکم بر اقتصاد، در صورتی که سیگنال‌هایی دال بر امکان کاهش بازده بازار بورس مخابره شود، این نقل و انتقال پول شدت می‌یابد. در ابتدای این هفته شاهد آگهی ایران‌خودرو برای پیش‌فروش خودرو برای تحویل در چهار ماه آتی بودیم. طبعاً بخش قابل توجهی از این پول‌ها از بازار بورس خارج شده و به این کار اختصاص یافته است. هجوم مردم برای ثبت‌نام موجب شد سایت ایران‌خودرو نتواند پاسخگوی ثبت‌نام‌ها شود. این موضوع باعث شد نمادهایی غیر از نمادهای عقب مانده و بنیادی بازار شروع به ریزش کرده و صف‌های فروش تشکیل دهند.
در اوایل این هفته شایعه شد که نماد سایپا در بورس بعد از دو ماه بازگشایی می‌شود. با توجه به تجربه مردم در مورد بازگشایی نماد گسترش سرمایه‌گذاری ایران‌خودرو با بازدهی ۱۰۰ درصدی در اوایل این ماه، باعث شد صف خرید بزرگی برای آن ایجاد شود و به همین خاطر مردم در روزهای گذشته اقدام به فروش سهام خود حتی در مورد سهم‌های بنیادی برای خرید سهم سایپا کردند. این موضوع باعث شد صف خرید ۱۵ میلیارد سهم برای سایپا به ارزش ۱۹۰۰ میلیارد تومان ایجاد شود. از آنجا که هسته معاملات بورس پاسخگوی این حجم از معاملات نبود، بورس اقدام به ابطال صف خرید بالای یک میلیارد سهم کرد. نماد سایپا خارج از ساعت کاری بورس باز شد، ۳۰۰ میلیون سهم عرضه شد و نماد بازده ۱۱۰ درصدی داشت. پس از این رویداد نیز شاهد تشکیل صف خرید هفت میلیاردی برای این سهم بوده‌ایم. به نظر می‌رسد رفتار سلیقه‌ای نهاد ناظر در مجاز دانستن نوسان قیمت ۱۰۰ درصدی برای برخی سهام‌ها در بازگشایی به روش حراج بدون محدودیت قیمت هم به هدایت بازار از سوی آنان کمک می‌کند. این در حالی است که نهاد ناظر، نوسان برخی از سهم‌ها را در بازگشایی به روش حراج و آن هم پس از چند بار ابطال، حداکثر تا ۵ درصد مجاز دانسته است. افزایش قیمت خودرو، صف خرید خودرو، انتظار بازده بالا در سهام از سوی فعالان در بازار بورس و رفتار توده‌ای در خرید و فروش سهام منجر به چه خواهد شد؟ آیا باید شاهد چنین رفتارهایی در بازار مسکن و ارز در آینده‌ای نزدیک هم باشیم؟
عباس وفادار - حسابدار رسمی
همایون خوبان - حسابدار رسمی
